Artykuł omawia zwyczaje żywieniowe związane z obrzędami pogrzebowymi na ziemiach polskich w XIX wieku i początkach XX w. Został opublikowany w pracy zbiorowej "W kuchni i za stołem. Dystanse i przenikanie kultur." pod redakcją prof Tadeudza Stegnera przez wydawnictwo Arche w 2003.
Z pośród wszystkich zjawisk i wydarzeń w życiu, najbardziej poruszającym wyobraźnię człowieka zawsze była śmierć. Budziła jego smutek, przygnębienie a niekiedy rozżalenie czy złość. Żadne inne uroczystości rodzinne czy też doroczne nie skupiały tak wielu członków tej samej społeczności jak uroczystości pogrzebowe. Stypa spełniała szczególną rolę – odkupienia za winny, zadośćuczynienia za grzechy zmarłego. Zaproszenie krewnych czy ubogich na stypę to „dawanie jedzenia” na intencję za zmarłego.
W XIX w. zachowało się bardzo wiele wierzeń, zwyczajów i tradycji wywodzących się jeszcze z okresu pogańskiego. Katolicyzm nie mogąc wytępić tych zwyczajów niektóre z nich po prostu zaadoptował zmieniając ich treść na chrześcijańska. Na odżywianie się w wieku XIX i początkach XX wpływ miało wiele czynników : religijnych, narodowych, społecznych, grupowych, rodzinnych, indywidualnych, ekonomicznych oraz dostępności różnych artykułów żywnościowych. Dlatego też panowała tak duża różnorodność w doborze potraw przeznaczonych na poczęstunek żałobników. Zostały opisane tutaj zwyczaje w środowisku wiejskim wśród średnio zamożnego chłopstwa. Poczęstunek uczestników pogrzebu urządzany przez rodzinę zmarłego to tradycja kulturowa bardzo stara i występująca prawdopodobnie u wszystkich ludów świata. W różnych regionach ziem polskich pojawiały się różne nazwy tego obyczaju. Do najdawniejszych określeń używanych przez ludy słowiańskie należało określenie: strawne, trizna.
Artykuł w całości można pobrać poniżej.
Z pośród wszystkich zjawisk i wydarzeń w życiu, najbardziej poruszającym wyobraźnię człowieka zawsze była śmierć. Budziła jego smutek, przygnębienie a niekiedy rozżalenie czy złość. Żadne inne uroczystości rodzinne czy też doroczne nie skupiały tak wielu członków tej samej społeczności jak uroczystości pogrzebowe. Stypa spełniała szczególną rolę – odkupienia za winny, zadośćuczynienia za grzechy zmarłego. Zaproszenie krewnych czy ubogich na stypę to „dawanie jedzenia” na intencję za zmarłego.
W XIX w. zachowało się bardzo wiele wierzeń, zwyczajów i tradycji wywodzących się jeszcze z okresu pogańskiego. Katolicyzm nie mogąc wytępić tych zwyczajów niektóre z nich po prostu zaadoptował zmieniając ich treść na chrześcijańska. Na odżywianie się w wieku XIX i początkach XX wpływ miało wiele czynników : religijnych, narodowych, społecznych, grupowych, rodzinnych, indywidualnych, ekonomicznych oraz dostępności różnych artykułów żywnościowych. Dlatego też panowała tak duża różnorodność w doborze potraw przeznaczonych na poczęstunek żałobników. Zostały opisane tutaj zwyczaje w środowisku wiejskim wśród średnio zamożnego chłopstwa. Poczęstunek uczestników pogrzebu urządzany przez rodzinę zmarłego to tradycja kulturowa bardzo stara i występująca prawdopodobnie u wszystkich ludów świata. W różnych regionach ziem polskich pojawiały się różne nazwy tego obyczaju. Do najdawniejszych określeń używanych przez ludy słowiańskie należało określenie: strawne, trizna.
Artykuł w całości można pobrać poniżej.
zwyczaje_ywieniowe_zwizane_z_obrzdami_pogrzebowymi..pdf |